بررسی شخصیت سعد بن ابی وقّاص در اسلام

چکیده : سعد بن ابی وقّاص به عنوان یکی از صحابی و شخصیت های بارز صدر اسلام در طول زندگی دچار تغییر و تحولاتی شد، بطوریکه مراحل زندگی سعد نیز همانند زندگی هر انسانی فراز و نشیب هایی داشت و برخلاف داستانهای افسانه وار برخی مورخین ، چهره ای خالی از عیب و نقص نداشته و در پاره ای از مقاطع نیز رفتارهای بغض آمیز ودوگانه ای داشت که البته این جهت گیری ها در دوران خلافت حضرت علی (ع) بیشتر به چشم می آید. در مجموع سعد در دوران پیامبر(ص) خوش درخشید اما بعد از رحلت نبی مکرّم اسلام به لحاظ جایگاهش دربین مردم وبلاخص قبیله خودش(بنی زهره) در رویای سهم خواهی از قدرت وحاکمیت جامعه قرار گرفت تا جائیکه بعد از رحلت پیامبر(ص) در بین قبیله اش خود را خلیفه معرفی کرد اما قضیه سقیفه همه این مدعیان را غافلگیرکرد واین آرزو بصورت یک عقده در وجود سعدو افرادی همانند او باقی ماند. که البته وقایع بعدی از جمله قضیه شورای شش نفره خلیفه دوم نیز باعث تشدید این توقع در اینگونه افراد شد و برای تصدی امر خلافت همه ی اعضا خود را در یک سطح می دیدند. سعد از آن زمان مترصد فرصتی برای دست یابی قدرت بود تا سرانجام دردوران خلافت حضرت علی(ع) آن را آشکارنمود و با بهانه قرار دادن شرایط بوجود آمده، بر خلاف رفتار با خلفای پیشین انزوای سیاسی برگزید و باعث شبهه حقانیت امام در اذعان عامه مردم گردید و بدین ترتیب یکی از عوامل سقوط خلافت امام علی(ع) گردید تا شاید که شرایط به نفع او تمام شود چرا که خود را تنها بازمانده شورای شش نفره می دانست اما غافل از این که معاویه از او زیرک تر است . این رساله قصد دارد با استناد به منابع معتبر ضمن بررسی زندگی و اعمال سعد بن ابی وقّاص درچهار دوره ی مهم تاریخی یعنی دوران نبوّت پیامبر(ص)، دوران خلافت خلفای راشدین، دوران خلافت حضرت علی(ع)و همچنین حکومت معاویه به این مساله برسد که سعد در دوره های مذکور،چه چهره ای از خود به جا نهاده وعملکرد وی به چه صورت بوده است؟ کلید واژه : سعد بن ابی وقّاص، خلفای راشدین، صحابه ، قاعدین، قادسیه، سابقین